La prensa como medio para recuperar la memoria artísticanoticias de piezas de platería compostelana anónimas o en paradero desconocido

  1. Pérez Varela, Ana 1
  1. 1 Universidade de Santiago de Compostela
    info

    Universidade de Santiago de Compostela

    Santiago de Compostela, España

    ROR https://ror.org/030eybx10

Revista:
Cuadernos de estudios gallegos

ISSN: 0210-847X

Ano de publicación: 2023

Tomo: 70

Número: 136

Páxinas: 269-300

Tipo: Artigo

DOI: 10.3989/CEG.2023.136.10 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Cuadernos de estudios gallegos

Resumo

O obxectivo deste traballo é dar a coñecer unha serie de noticias inéditas sobre pezas de pra-tería compostelá de finais do século XIX e principios do século XX, que na súa maioría se atopan en paradoiro descoñecido. A metodoloxía empregada foi o baleirado da Hemeroteca da Universidade de Santiago de Compostela, onde traballamos como fontes con máis de trin-ta periódicos composteláns e de ámbito galego, atopando centos de noticias con respecto a este tema. Cremos que os textos escollidos demostran que na cronoloxía proposta existiu en Santiago unha xeración de prateiros moi importante, esquecida pola historiografía, ademais de desvelar a construción de suntuosas obras de pratería. Entre elas destacan as pezas civís, moi pouco conservadas en Galicia, e sobre todo as encargadas para homenaxear a políticos e personaxes importantes do momento. As noticias amosan que en Compostela se construíron extraordinarias obras con programas de iconografía clásica e dos máis variados estilos, pasan-do do Neogótico ao Clasicismo e ao Barroco, con especial relevancia, pola súa orixinalidade, do Modernismo de raíz catalá.

Referencias bibliográficas

  • Balsa de la Vega, Rafael, Orfebrería Gallega, Madrid, Fototipia de Hauser y Menet, 1912.
  • Barral Iglesias, Alejandro, “As artes suntuarias compostelás no século XX”, en Francisco Singul Lorenzo (dir.), Pratería e acibeche en Santiago de Compostela: Obxectos litúrxicos e devocionais para o rito sacro e a peregrinación, Santiago, Xunta de Galicia, págs. 387-409.
  • Bouza Brey, Fermín, Platería civil compostelana hasta finales del siglo XIX, Santiago, Instituto de Estudos Galegos, 1962.
  • Gómez Darriba, Javier, “Oro, plata y fe. La orfebrería litúrgica de la parroquia compostelana de San Juan Apóstol”, en Jesús Rivas Carmona e Ignacio García Zapata (coord.). Estudios de Platería San Eloy, Murcia, Universidad de Murcia, págs. 219-235.
  • González Rodríguez, Pedro Javier, El arte de la platería en Ferrol: estudio histórico y catalogación artística, Ferrol, Ayuntamiento de Ferrol, 1999.
  • Larriba Leira, Mariel, “La orfebrería”, en Xosé Manuel García Iglesias (dir.), San Martiño Pinario. Inventario, Santiago, Xunta de Galicia, 2000, págs. 83-116.
  • Larriba Leira, Mariel, “Orfebrería”, en Xosé Manuel García Iglesias (dir.), Inventario de San Paio de Antealtares, Santiago, Xunta de Galicia, págs. 83-87.
  • López Añón, Eva María, Arte religioso en el Arciprestazgo de Nemancos (A Coruña). Siglos XVII-XX. Arte Mueble, tesis, Universidade de Santiago de Compostela, 2008.
  • Louzao Martínez, Francisco Xabier, La platería en la Diócesis de Lugo. Los arcedianatos de Abeancos, Deza y Dozón, tesis, Universidade de Santiago de Compostela, 2004.
  • Molist Frade, Beatriz, La orfebrería religiosa de los siglos XVII-XIX en la ciudad de La Coruña: Catalogación, tesina, Universidade de Santiago de Compostela, 1986.
  • Pérez Piñeiro, María Isabel, Aportación documental al estudio histórico-artístico del arciprestazgo de Ponte Beluso, tesina, Universidade de Santiago de Compostela, 1997.
  • Pérez Varela, Ana, “La platería civil compostelana en el tránsito del siglo XIX al XX a través de las fotografías inéditas del archivo del platero Ricardo Martínez Costoya”, Quintana, 17 (2018), págs. 317-336.
  • Pérez Varela, Ana, El platero compostelano Ricardo Martínez Costoya (1859-1927): contexto, vida y obra, Santiago, Andavira; Consorcio de Santiago, 2020.
  • Pose Antelo, José Manuel, La economía y la sociedad compostelanas a finales del siglo XIX, Santiago, Universidade de Santiago de Compostela, 1992.
  • Sánchez Cons, Josefina, El arte religioso en el arciprestazgo de Xuvia, tesis, Universidade da Coruña, 2014.
  • Tilve Jar, María de los Ángeles, Aportación al estudio histórico-artístico del arciprestazgo de Arousa (siglos XVI-XX), tesina, Universidade de Santiago de Compostela, 1986.
  • Villaverde Solar, Dolores, Patrimonio artístico del arciprestazgo de Ribadulla, A Coruña, Edinosa, 2000.