A linguaxe non sexista no CORGAdescrición e reflexión sobre as variantes empregadas

  1. Caíña Hurtado, María 1
  2. Domínguez Noya, Eva María 2
  3. López Martínez, María Sol 2
  1. 1 Centro Ramón Piñeiro para a investigación en humanidades
  2. 2 Centro Ramón Piñeiro para a investigación en humanidades; Universidade de Santiago de Compostela
Revista:
Madrygal: Revista de estudios gallegos

ISSN: 1138-9664

Año de publicación: 2019

Número: 22

Páginas: 73-91

Tipo: Artículo

DOI: 10.5209/MADR.66853 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso abierto editor

Otras publicaciones en: Madrygal: Revista de estudios gallegos

Objetivos de desarrollo sostenible

Resumen

Nas últimas décadas un sector da poboación entende que o masculino se considera termo non marcado da oposición xenérica por seren tradicionalmente os homes os que posuían o poder, e non sente que as diferentes identidades xenéricas estean representadas no masculino empregado como termo non marcado. Asistimos pois á loita para acadar a igualdade entre homes e mulleres tamén dende a lingua, por unha banda facendo visible o xénero feminino, e pola outra anulando a distinción xenérica como elemento clasificador dual. Entre as opcións que se propoñen para acadar estes fins destacan a duplicación dos termos (os alumnos e as alumnas, as alumnas e os alumnos), a escolla dun termo xenérico (o alumnado) e a introdución de grafías innovadoras: os/as alumnos/as, as/os alumnas/os, @s alumn@s, xs alumnxs e, a máis recente, es alumnes. Neste traballo, tras unha breve panorámica explicativa, describiremos o uso destas formas no galego escrito actual a través dos datos recollidos no Corpus de Referencia do Galego Actual (CORGA), e proporemos abrir un debate lingüístico sobre o establecemento dun novo valor na categoría gramatical xénero e a súa posible inclusión nas gramáticas descritivas.

Referencias bibliográficas

  • Álvarez Blanco, Rosario e Xosé Xove Ferreiro (2002): Gramática da lingua galega. Vigo: Galaxia
  • Austin, L. John (1962): How to do things with words. Oxford: Oxford University Press.
  • CORGA = Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades: Corpus de Referencia do Galego Actual (CORGA) [3.0], http://corpus.cirp.gal/corga/ [consulta: 20/06/2019].
  • Fernández López, Xemma (2009): “Interferencias pragmáticas: aproximación ás estratexias de cortesía nas peticións en galego”, Revista Galega de Filoloxía 10, pp. 75-113.
  • Matte Bon, Francisco (1992): Gramática comunicativa del español. Vol. II: De la idea a la lengua (Nova ed. rev.). Madrid: Edelsa.
  • Kondo, Clara Miki (1995): “La gramática como componente de la competencia comunicativa”, en F. J. Grande Alija et al. (coords.), Actuales tendencias en la enseñanza del español como lengua extranjera II. Actas del VI Congreso Internacional de ASELE. León: Universidad, pp. 225-230.
  • Lojo, María Rosa e Cristina Suárez (trads.) (2005): Marco europeo común de referencia para as linguas: aprendizaxe, ensino, avaliación. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia.
  • Moreno, Concha (2004): “Gramática para el profesorado; gramática para el aula: gramática para mejorar la competencia comunicativa”, en M. Castillo Carballo (coord.), Las gramáticas y los diccionarios en la enseñanza del español como segunda lengua, deseo y realidad: actas del XV Congreso Internacional de ASELE. Sevilla: Universidad, pp. 599-611.
  • TILG = Santamarina, Antón (dir.); Ernesto González Seoane e María Álvarez de la Granja: Tesouro informatizado da lingua galega (Versión 4.1). Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega, http:// ilg.usc.es/TILG/ [consulta: 20/06/2019].
  • Siebold, Kathrin (2008): Actos de habla y cortesía verbal en español y en alemán: estudio pragmalingüístico e intercultural. Peter Lang, Frankfurt am Main.